Tarih boyunca , efsane yönetmenlerden alınan ilhamla, çeşitli çekim teknikleri geliştirilerek sinemaya aktarıldı. Alfred Hitchock’un mucidi olduğu Vertigo Efekti de bunun en belirgin örneklerinden biri. Bu çekim tarzı ilk olarak Hitchock’un Vertigo isimli, James Stewart’ın yükseklik korkusu olan eski bir dedektifi oynadığı filmde kullanıldı. İzleyiciler, Stewart her aşağı baktığında onunla birlikte baş dönmesi hissediyordu.
Son altmış yıl boyunca yönetmenler, Vertigo Efekti yani diğer adıyla yani Hitchcock Zoom’u gerilimli anların etkisini arttırmak için çeşitli şekillerde kullandılar. Peki Vertigo Efekti nedir ve nasıl oluşturulur? İşte tüm detaylar…
Vertigo efekti ne için kullanılır?
Vertigo Efekti, Alfred Hitchcock tarafından 1958 yılında ilk kez kullanılmasından sonra Steven Spielberg, Peter Jackson ve Martin Scorsese gibi ikonik yönetmenler tarafından kullanıldı. Baş dönmesi etkisi yaratan bu efekt ile izleyicilere iç çatışma ya da huzursuzluk gibi duyguları vermek amaçlanıyor. Vertigo Efekti, doğaüstü güçleri canlandırmak için de kullanılıyor.
Hitchcock efekt hakkında şöyle diyor: “Aşırı içkili olduğum bir gece her şeyin benden uzaklaştığı bir hisse kapılmıştım. Vertigo filminin çekimleri sırasında Rebecca karakterinin de içinde bulunduğu durumu bu his ile anlatmak istedim. Görüntü yönetmeniyle yaptığım uzunca denemelerin sonucunda dolly ile optik kaydırma yaparak bu hissi görselleştirebileceğimizi anladık.”
Vertigo efekti nasıl yapılır?
Bu efekt uygulanırken genellikle ‘dolly’ adı verilen kaydırma arabası ya da vinç kullanılır. Bu nedenle efekt, Dolly Zoom adıyla da bilinir. Dolly, ileri ya da geriye doğru çekilirken, kamera lensi ile bunun tam tersi yönde optik bir yakınlaştırma veya uzaklaştırma işlemi (zoom in ya da zoom out) uygulanır.
Vertigo Efekti’nde merkezdeki konu sabit kalırken etraftaki nesneler hızla değişerek çarpıtmaya uğrar. Bu şekilde merkez konu, fiziksel olarak yakınlaşırken arka planın daha uzakta görünmesi sağlanır. Efekt, görsel algıyı baltalayarak tedirgin eder.
